Saturday 3 March 2012

असा अविचार करू नको (स्वैर भावानुवाद)

[फरहाद शहजाद यांची मेहदी हसन यांनी गायलेली 'तनहा तनहा मत सोचा कर' ही गझल ऐकताना सुचलेले मुक्तक]
निर्जन एकांती असे रे, भलते विचार करू नको
जीवावर बेतेल मित्रा, असा अविचार करू नको

खूप झाले क्षणभरासाठी, लाभली मुग्ध प्रीती तुला रे
खोटी खरी याची आता, शहानिशा तू करू नको

डसणे जिचा 'धर्म' आहे, डंख ती मारून गेली
साहणे हे तुझेच प्राक्तन, भोगताना विव्हळू नको

एकाकी पाडते तुला ना, भरमध्यान्ही सावली
वर्म आकळले तुला रे, उगाच आता झुरू नको

हरलास जरी बाजी जराशी ,सर्वस्व पणाला लावूनी
कैफात धुन्द रहा जुगार्या, रूक्ष हिशेबी गुंतू नको

जळो वांझ पश्चातबुद्धी, ऐक माझे जरा 'मुक्या' तू
डाव नव्याने मांड आता, उगाच ते तू टाळू नको

(टीप: 'मुक्या' - 'मूकवाचक' या  टोपणनावाने केलेले लिखाण )

झेन काव्य - 2 (भावानुवाद)

[झेन काव्याचा भावानुवाद]

(साथीच्या आजारात दगावलेल्या मुलांना श्रद्धांजली)

जेव्हा वसंताचे आगमन होईल
वृक्षाच्या प्रत्येक फांदीच्या अग्रभागी
पुन्हा नव्याने फुले बहरतील,
पण ती कोवळी मुले
जी मागल्या ग्रीष्मातल्या पानगळीबरोबर निवर्तली
आता कधीच परतणार नाहीत.
---
वादळ शांतवले आहे, सारा बहर झडून गेला आहे;
पक्षी गात आहेत, पर्वतान्वरची काजळमाया गहिरी झाली आहे --
हेच तर खरे बुद्धत्वाचे अलौकिक सामर्थ्य आहे.
---
माझा वारसा --
काय बरे असेल तो?
वसंतातला फुलांचा बहर,
दग्ध उन्हाळ्यातले कोकिळेचे कूजन,
आणि पानगळीच्या काळातले उघडेबोडके लालजर्द मॅपल्स ...
---
मूळ काव्य -
When spring arrives
From every tree tip
Flowers will bloom,
But those children
Who fell with last autumn’s leaves
Will never return.
---
The wind has settled, the blossoms have fallen;
Birds sing, the mountains grow dark --
This is the wondrous power of Buddhism.
---
My legacy --
What will it be?
Flowers in spring,
The cuckoo in summer,
And the crimson maples
Of autumn...